Lập thu là gì? “Lập” nghĩa là thời điểm đánh dấu, xác lập. “Thu” nghĩa là mùa thu. Từ thu ở đây có nghĩa là thu hoạch. Trong Hán văn từ thu có bộ Mộc, chỉ các loại ngũ cốc, cây lương thực. Hiểu một các đầy đủ chi tiết khí thì lập thu là thời điểm bắt đầu bước vào mùa thu (một trong bốn mùa xuân, hạ, thu, đông), mùa thu còn là mùa thu hoạch các loại nông sản, lương thực, ngũ cốc theo chu kỳ phát triển của cây hay chính là một giai đoạn quan trọng trong mùa vụ nông nghiệp.
Tiết khí lập thu được bắt đầu từ ngày 07 hoặc 08. 08 và kết thúc vào ngày 23. 08 dương lịch. Tại ngày đầu tiên bước vào tiết khí Lập thu, Mặt trời ở vị trí xích kinh 135 độ. Trong thực tế, thời điểm này Mặt trời dịch chuyển dần về phía đường Xích đạo và đi xuống phía Nam, với hiện tượng địa lý này, thời tiết, các loài sinh vật có nhiều những thay đổi theo quy luật nhất định.
- Đứng về góc độ năng lượng và lý khí thì thời kỳ này có nhiều những chuyển biến vô cùng mạnh mẽ. Tiết khí Lập thu bắt đầu tháng 07 âm lịch. Tháng này ứng với Kinh Dịch là quẻ Thiên địa Bĩ gồm có ba hào dương giáng xuống, ba hào âm thăng lên. Với ý nghĩa, âm khí, lạnh lẽo, bóng tối bắt đầu phát sinh mạnh mẽ. Quẻ Bĩ là một quẻ xấu trong kinh Dịch. Tháng 07 âm lịch còn được coi là tháng cô hồn. Với quan niệm dân gian trong tháng này địa phủ mở cửa để những vong hồn về thăm gia đình. Những vong không có gia đình hoặc không được thờ cũng thì vất vưởng khắp nơi, trêu chọc hoặc gây tai họa cho con người. Nhiều người gặp các chuyện không may mắn. Thực tế thì thời kỳ chuyển giao này khiến cho các lực tương tác trong vũ trụ cùng với điều kiện về độ ẩm, lượng mưa, hướng gió, ánh sáng đều có sự thay đổi. Mà những điều thay đổi trên con người không kịp thời thích ứng nên xử lý không chuẩn xác, dễ gặp tai nạn, bị bệnh, những chuyện không may, sức khỏe suy nhược
- Tháng 07 âm lịch là tháng Thân, thuộc hành Kim. Trong tháng này thì khí Kim khá thịnh, khí Thủy bắt đầu được sinh ra, vì cung Thân thuộc hành Kim lại là nơi Trường sinh của Thủy (hành Thủy trường sinh ở Kim, đế vượng ở Tý và nhập kho ở Thìn). Trong bối cảnh về ngũ hành như vậy sẽ xảy ra hai điều
Đối với những người cần bổ sung tiết khí nạp khí Kim trong mệnh lý thời điểm này họ tăng cường sự tập trung, tư duy sắc bén, thành công trong công việc, tài vận hanh thông. Sức khỏe, tâm lý, gia đạo các mối quan hệ của họ đều gặp cát lợi
Đối với những người kỵ hành Kim trong mệnh lý có thể bị các bệnh liên quan đến hô hấp, xương khớp, gan mật. Công việc và tài vận của họ bất lợi, trì trệ. Mối quan hệ với những người xung quanh dễ xảy ra mâu thuẫn...
- Hiện tượng địa lý Mặt trời chuyển động biểu kiến xuống phía Nam nên vì thế nửa cầu Bắc không còn ngả nhiều về phía Mặt trời, nên vì điều này có sự thay đổi về nhiệt độ, ánh sáng so với giai đoạn trước. Do nhận được lượng nhiệt độ và ánh sáng không còn như trước nên các hiện tượng đối lưu không khí khiến tiết khí trời oi bức, nóng nực, ngột ngạt không còn nữa nên vì tiết khí trời mát mẻ, dịu nhẹ, dễ chịu vô cùng. Thời điểm này tuy nửa cầu Bắc không còn nhận được lượng nhiệt độ và ánh sáng nhiều như trước nữa nhưng do lượng nhiệt độ bức xạ được tích lũy từ trước của Trái đất nên thời tiết khí không quá lạnh lẽo, rét buốt
- Kể từ thời điểm này lượng hơi nước, độ ẩm, lượng mưa giảm đi đáng kể. Khối không khí lục địa khô, lạnh bắt đầu hoạt động ở mức độ yếu. Nên vì điều này tiết khí trời se lạnh. Người ta còn gọi loại gió mùa thu là gió heo may. Lượng hơi nước giảm, bắt đầu đánh dấu thời gian bước vào mùa khô. Khi cưa một thân cây gỗ ta sẽ thấy vòng tuổi thọ của chúng có sự đan xen giữa vòng trắng và vòng sẫm. Vòng trắng được tạo thành vào mùa hạ, lượng mưa cao, cây cối phát triển mạnh, vòng sáng này chiếm diện tích lớn hơn vòng tối. Vòng tối được hình thành trong giai đoạn mùa khô, lượng mưa và chất dinh dưỡng không nhiều nên diện tích của chúng hẹp hơn và cứng đanh lại.
- Thời điểm tiết khí Lập thu vẫn còn có những cơn bão. Nguyên nhân là do khối khí đại dương vẫn chưa ngưng hoạt động. Trong quãng thời gian này sự giao tranh giữa hai luồng không khí lục địa và đại dương diễn, khối khí đại dương vẫn còn chiếm ưu thế, chúng có thể tạo nên những cơn bão, áp thấp nhiệt đới, nhất là ở những khu vực cận xích đạo như miền Nam Việt Nam. Trong thực tế, mùa mưa của kho vực miền Nam thường đến muộn hơn. Vì thế nên không được chủ quan với những diễn biến bất thường của thiên tai.
- Khi thời tiết khí có sự thay đổi thì giới tự nhiên cũng bị ảnh hưởng rất nhiều. Trong giới thực vật khi nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa, thời gian chiếu sáng giảm, chúng sẽ có những phản ứng thích nghi. Nhiều loài tìm cách hạn chế sự thoát hơi nước bằng việc lá biến đổi thành gai như cây xương rồng, một số khác lá cây chuyển sắc vàng, đỏ và rụng xuống. Đặc biệt tại các vùng ôn đới như khu vực Bắc Âu, Trung Quốc xuất hiện nhiều những khu rừng toàn một sắc vàng rực.
- Giới thực vậy có những chuyển biến để thích nghi với môi trường thì giới động vật cũng rất tích cực với công việc này. Nhiều loài động vật tranh thủ tìm kiếm thức ăn. Lượng chất dinh dưỡng và năng lượng của chúng không được dùng cho việc sinh sản và chuyển hóa thành dạng năng lượng tích lũy như mỡ. Nhiều loài bắt đầu di cư hoặc chuẩn bị bước sang giai đoạn trú đông
- Thời điểm từ sau tiết khí Lập thu nhiều loài cây cối không hoạt động mạnh nữa, chúng kết hạt, phát tán hạt và bào tử để duy trì nhân rộng nòi giống. Nhiều loại cây lương thực, ngũ cốc cũng đã chín vàng, đợi thu hoạch. Và những người nông dân bước vào thời kỳ bận rộn của một mùa thu hoạch.
Trong một bối cảnh nhiệt độ, ánh sáng, lượng mưa, độ ẩm giảm, khối không khí lục địa phát sinh, âm khí trưởng thành nhiều người dễ mắc bệnh, sức khỏe không được ổn, tâm lý u buồn vì vạn vật dần tiêu điều, tàn lụi. Để đảm bảo sức khỏe cần tăng cường một số loại thực phẩm có tính cay nóng như ớt, gừng, hồ tiêu, nên tăng thêm lượng dầu, mỡ trong thực phẩm để giúp việc kháng lạnh. Đối với góc độ tâm linh thì nên chu đáo trong việc lễ bái, làm điều thiện, bố thí ân đức, năng đi chùa chiền đẻ cầu phúc... Như vậy, sẽ đảm bảo cả về sức khỏe, an tâm phần nào về tâm lý.
Tác giả bài viết: Vượng Phùng
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn